Paratekstualni elementi u različitim prevodima romana Pokojni Matija Paskal sa stanovišta retraduktoloških studija
DOI:
https://doi.org/10.18485/analiff.2024.36.1.8Кључне речи:
prevodilačke studije, retraduktološke studije, Retranslation Hypothesis, Pirandelo, Pokojni Matija Paskal, paratekstualni elementi, agensi prevođenja, vremenska distanca u prevodima, prevodi na srpskohrvatskiСажетак
Predmet istraživanja u ovom radu biće paratekstualni elementi u različitim prevodima romana Pokojni Matija Paskal Luiđija Pirandela u teorijskom okviru retraduktoloških studija, koje se bave proučavanjem više različitih prevoda istog izvornika. Kroz prikaz paratekstualnih elemenata na osnovu teorijskog koncepta Žerara Ženeta postavili smo za cilj da ispitamo validnost hipoteze o novim prevodima (Retranslation Hypothesis), po kojoj su prevodi bliži vremenu nastanka izvornika bliži ciljnoj a dalji od izvorne kulture i obrnuto. Na primerima paratekstualnog materijala različitih prevoda ovog romana (počevši od prvog prevoda objavljenog 1927, preko prevoda iz 1940. i 1962, sve do najnovijeg prevoda objavljenog 2004. godine), opovrgli smo validnost ove hipoteze koju je prvi postavio francuski teoretičar Antoan Berman i pokazali smo da postoji dinamički odnos između različitih prevoda koji prevazilazi isključivo temporalnu dimenziju prevođenja. Pokazalo se da ključni uticaj na promene u paratekstualnom materijalu vrše upravo agensi prevođenja, u koje spadaju prevodilac dela, izdavači i kritičari, kao i to da je ovaj uticaj bivao preovlađujući u odnosu na unutrašnje zakonitosti prevođenja čisto lingvističkog tipa. Jednako kao što se pribegavalo pojedinim prevodilačkim, odnosno stilskim sredstvima za savlađivanje pitanja vremenske distance prema izvorniku, i paratekstualni elementi kao sastavni deo teksta pratili su sopstvene zakonitosti premošćivanja vremenske udaljenosti kroz proširivanje periteksta i epitekstualnog materijala. U našem istraživanju, služili smo se se metodom analize sadržaja, kroz komparativni prikaz paratekstualnih elemenata kao što su epitekst, peritekst i fusnote.
Downloads
Објављено
Како цитирати
Bрој часописа
Секција
Лиценца
Овај рад је под Creative Commons Aуторство-Дели под истим условима 4.0 Интернационална лиценца.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors are confirming that they are the authors of the submitting article, which will be published (print and online) in the journal Anali filološkog fakulteta by the Faculty of Philology, University of Belgrade (Faculty of Philology, Studentski trg 3, 11000 Belgrade, Serbia). Author’s name will be evident in the printed article in the journal. All decisions regarding layout and distribution of the work are in hands of the publisher.
- Authors guarantee that the work is their own original creation and does not infringe any statutory or common-law copyright or any proprietary right of any third party. In case of claims by third parties, authors commit their self to defend the interests of the publisher, and shall cover any potential costs.
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.
