Kada dođe postane bobže: Greške u pisanju na ćirilici i latinici kod učenika drugog razreda osnovne škole
DOI:
https://doi.org/10.18485/analiff.2025.37.2.7Кључне речи:
nastava početnog čitanja i pisanja, greške u pisanju, ćirilica, latinica, digrafijaАпстракт
Kako bismo u potpunosti razumeli proces usvajanja pisanog jezika u srpskom, neophodno je ispitati kako se formira i ćirilički i latinički grafički sistem. Greške u pisanju su ovde posebno informativne zato što ukazuju na elemente koji su teški za usvajanje, ali ih dosadašnja istraživanja (Чолић, 2016) nisu upoređivala između pisama. Zbog toga je osnovni cilj ove eksplorativne studije identifikacija i klasifikacija spontanih grešaka u pisanju na oba pisma kod učenika drugog razreda osnovne škole. Pored toga, želeli smo da ispitamo da li manje poznati tip teksta utiče na tipologiju ili frekvenciju grešaka. Jezička građa, odnosno učenički radovi su prikupljeni prema metodologiji korišćenoj za prikupljanje sastava RAKOPS korpusa (Moskovljević Popović/Dinić Marinković, 2015). Svaki učenik je pisao po dva sastava – jedan narativnog i jedan ekspozitornog tipa. Varijabla pismo je varirana između ispitanika. Na ovaj način je prikupljeno 170 sastava (88 ćiriličkih i 82 latinička). Kvalitativnom analizom su se izdvojile iste kategorije grešaka u oba pisma: (1) zamena slova; (2) pogrešne grafičke osobine slova; (3) zamena velike i male varijante slova; (4) izostavljanje slova; (5) dodavanje slova; (6) obrtanje slova i (7) mešanje pisanih i štampanih slova. U latiničkim radovima zabeležene su i greške u upotrebi dijakritičkih znakova. Rezultati kvantitativne analize pokazuju da su greške frekventnije, ali manje raznovrsne u ćiriličkim nego latiničkim sastavima, što sugeriše bolju usvojenost ćirilice. U latiničkim sastavima su preovladale greške zamene grafema, dok su u ćiriličkim radovima dominirale greške u grafičkim osobinama slova. Ovi podaci sugerišu da učenici drugog razreda još uvek formiraju grafemsko-fonemske veze u latiničkom pismu, dok u ćiriličkom razvijaju odlike rukopisa. Greške se nisu razlikovale kvalitativno ni kvantitativno u odnosu na tip teksta. Razultati ovog istraživanja mogu imati praktičnu primenu u nastavi početnog čitanja i pisanja, a takođe pomažu u razumevanju problema sa čitanjem i pisanjem (disleksije i disgrafije).
Референце
Downloads
Објављено
Број часописа
Рубрика
Лиценца
Овај рад је под Creative Commons Aуторство-Дели под истим условима 4.0 Интернационална лиценца.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors are confirming that they are the authors of the submitting article, which will be published (print and online) in the journal Anali filološkog fakulteta by the Faculty of Philology, University of Belgrade (Faculty of Philology, Studentski trg 3, 11000 Belgrade, Serbia). Author’s name will be evident in the printed article in the journal. All decisions regarding layout and distribution of the work are in hands of the publisher.
- Authors guarantee that the work is their own original creation and does not infringe any statutory or common-law copyright or any proprietary right of any third party. In case of claims by third parties, authors commit their self to defend the interests of the publisher, and shall cover any potential costs.
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.
